ĐAU NGỰC – Triệu chứng cơ năng của hệ tim mạch

Thời gian khởi phát
Hoàn cảnh khởi phát
Vị trí đau
Tính chất cảm giác đau nặng hay nhói
Cường độ đau
Thời gian cơn đau kéo dài. Cơn đau thấy thắt ngực thường dưới 15 phút; nhồi máu cơ tim
kéo dài trên 30 phút, có khi hàng giờ, hàng ngày
Triệu chứng đi kèm (khó thở, vã mồ hôi, buồn nôn, nôn)
Yếu tố làm tăng cơn đau
Yếu tố làm giảm cơn đau.

Các nguyên nhân của triệu chứng đau ngực

Nguyên nhân: tình trạng đau ngực gây ra do thiếu máu cơ tim, thường gây ra bởi hẹp động mạch vành do xơ vữa. Đôi khi đau thắt ngực là triệu chứng của hẹp van động mạch chủ nặng và bệnh cơ tim phì đại tắc nghẽn
Tính chất: cảm giác nặng đè, bóp nghẹt
Vị trí: giữa ngực (vùng sau xương ức) hoặc ngực trái
Hướng lan: bờ trong cánh tay trái đến ngón tay thứ 4, 5 hoặc lên hàm
Thời gian: không quá 10 phút
Khởi phát: thường khi gắng sức, xúc động
Yếu tố làm giảm đau: cơn đau chấm dứt trong vòng 5 phút sau khi nghỉ hay khi ngậm các thuốc dẫn xuất của nitrate
Thực tế có thể có các triệu chứng khác: có thể đau ở thượng vị, hàm, cánh tay hoặc đau nhói như dao đâm…

Bao gồm nhồi máu cơ tim ST chênh lên, nhồi máu cơ tim ST không chênh lên và đau thắt ngực không ổn định.

Do tắc hoàn toàn một nhánh động mạch vành thường do huyết khối trên nền xơ vữa
Tính chất: tương tự như đau thắt ngực nhưng cường độ dữ dội hơn và thời gian dài hơn > 30 phút, không đáp ứng với nitrate ngậm dưới lưỡi và thường kèm vã mồ hôi, buồn nôn, cảm giác sắp chết, sợ hãi…
Đôi khi BN không đau ngực như trên người lớn tuổi, đái tháo đường…

Lớp nội mạc bị tổn thương, máu luồn vào hủy lớp trung mạc, tách lớp nội mạc và trung mạc ra, tạo nên hình ảnh hai lòng
Đau ngực dữ dội và kéo dài, lan sau lưng, đôi khi bị hở van động mạch chủ (âm thổi tâm trương kèm), mất mạch bẹn, mất mạch cánh tay một bên, huyết áp chênh lệch
Cho BN siêu âm tim, siêu âm tim qua thực quản, chụp cắt lớp vi tính ngực.

Do huyết khối làm tắc hoàn toàn một nhánh động mạch phổi. Ví dụ: béo phi, nằm lâu làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối tĩnh mạch sâu cẳng chân, huyết khối theo dòngmáu về tim phải rồi lên động mạch phổi.
Đau ngực dữ dội, kèm thở nhanh, ho ra máu
Cho BN thử khí máu động mạch thấy giảm O2 và giảm CO2, chụp X quang ngực, siêu âm tim, chụp cắt lớp vi tính, định lượng D-dimer.

Màng ngoài tim viêm cấp tính do: siêu vi, vi trùng…
Đau ngực ở vùng ức lan ra sau vai, đau nhói
Liên quan đến cử động thở mạnh (đau tăng khi hít vào), đau khi trở mình, nằm ngửa đau hơn, giảm khi ngồi Kèm theo sốt, khó thở…

Viêm phổi, viêm màng phổi…

Trào ngược dạ dày thực quản gây viêm thực quản: sau khi ăn, cảm giác nóng rát sau xương ức BN không dám nằm, kèm ợ nóng, ợ chua
Co thắt cơ thực quản: đau ngực bóp nghẹt nhưng điện tâm đồ bình thường, ngậm thuốc nitrate cũng bớt
Viêm loét dạ dày
Sỏi mật: đau hạ sườn phải, đau quặn từng cơn…

Ở người hệ thần kinh bị kích thích, stress.