Tổn thương ở khớp liên đốt trước hoặc sau. Loại thoái hóa khớp liên đốt trước hay gặp hơn. Tổn thương ở khu trú ở đĩa liên đốt – Đó là một vòng xơ nối giữa hai đốt sống kề nhau, giữa có một nhân (nucleus pulpo-sus) đóng vai trò xương bánh chè giữa hai đốt. Tổn thương thoái hóa ở cả vòng xơ lẫn nucleus pulposus, làm vòng nứt và nhân thoát ra. Vì phần sau của vòng mỏng hơn nên nhân thoát ra hay đi vào ống tủy sống vì vậy có thể chèn ép hoặc kích thích các rễ thần kinh. Nhân thòi ra cũng có thể kích thích xung quanh đốt sống làm hình thành gai xương hình mỏ vẹt ở phía trước cũng như hai bên. Thoái khớp liên đốt sau hoặc liên mỏm ít gặp hơn.
1. Các triệu chứng thoái khớp cột sống:
Rất hay gặp từ 50 tuổi trở lên, tuổi cảng cao càng nhiều, do đĩa liên đốt mau già. Tuy nhiên sự hóa già của khớp nhanh hay chậm cũng còn tùy từng người và có liên quan đến nghề nghiệp, tư thế hằng ngày.
Bệnh nhân kêu đau vùng cột sống, đôi khi theo các rễ thần kinh. Đau cột sống thường xuất hiện buổi chiều, tối, sau một ngày phải đứng nhiều hoặc mang nặng. Nghỉ ngơi sẽ bớt đau. Trên nền đau liên tục âm ỉ, có thể có đợt đau cấp trong vài ngày, kèm theo cứng khớp. Những cơn đau lan ra xa, thường do kích thích rễ thần kinh, hay gặp hơn cả là đau dây thần kinh hông to của thoái hóa khớp thắt lưng, đau vai tay của thoái khớp cổ.
Hẹp khoảng sáng liên đốt, tương ứng với đĩa đệm – gai xương đốt sống trước và bên kiểu mỏ vẹt, móc áo. Hình ảnh xơ xương của mầm đốt sống. Đôi khi có hình ảnh của một đốt sống trượt nhẹ ra sau do dồn ép nhân đĩa. Thoái khớp liên mỏm cũng có những dấu hiệu tương tự (hẹp khớp, xơ xương vùng mỏm phì đại gai xương) nhưng thường hình ảnh khó thấy rõ trên phim.
2. Các thể bệnh theo định khu:
Thoái khớp thắt lưng: rất hay gặp. Biểu hiện bằng một hội chứng đau vùng thắt lưng khi mệt có thể thành cơn đau thắt lưng cấp hoặc hội chứng chèn ép rễ thần kinh do thoát đĩa hoàn toàn hay không hoàn toàn. Các rễ thần kinh L5 và SI vốn to lại chui qua một rãnh liên đĩa mỏm tương đối hẹp, nên rất dễ bị tổn thương. Do bị chèn ép hoặc kích thích nên hay gây đau rễ dây thần kinh hông.
Thoái khớp lưng: biểu hiện bằng đau vùng lưng nhất là khi đã mệt, thỉnh thoảng cũng có trường hợp đau lan ra phía dây thần kinh liên sườn. Trên phim nghiêng có thể thấy các đĩa dây thần kinh mỏng đi và có gai xương phía trước. Do dĩa hay bị dẹt phía trước nên hay gây gù lưng.
Thoái khớp cổ rất hay gặp ở người trung niên trở lên, biểu hiện bằng đau hạn chế cử động vùng cổ tay gây chèn ép hoặc kích thích rễ thần kinh vùng đó. Từng thời gian có cơn đau vượng lên thành vẹo cổ. Hạn chế động tác ở cổ nhất là nghiêng bên – ấn vào phần dưới của các rãnh trước vùng cổ hay gây đau. Chụp X-quang cho thấy các tổn thương thoái khớp tập trung vào đoạn cổ dưới, nhất là giữa C5, C6 và C7. Biến chứng chính của thoái khớp cổ là đau rễ thần kinh cổ – tay.
3. Điều trị:
Về nội khoa cho các thuốc giảm đau, lưu huỳnh, iod, oestrogen, suối nước nóng.
Ngoài ra cần nghỉ ngơi trên giường trong khi có cơn đau rễ thần kinh cấp. Cố định đoạn cột sổng đau. Đối với một số ca thoái khớp vùng thắt lưng – vùng cùng nặng, có chỉ định làm cứng khớp bằng phẫu thuật. Các phương pháp nắn bóp và kéo cột sổng trên bàn chuyên khoa có thể đem
lại kết quả tốt, nhất là với thoái khớp cổ.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về dịch vụ của trung tâm bác sĩ gia đình tại đây: https://bsgiadinh.vn/kham-benh-tai-nha/
Hoặc có thể gọi ngay số điện thoại sau để được tư vấn trực tiếp.
