Không lầm bệnh thấp đa khớp người già với:
. Bệnh Parkinson (thường có đau lúc khởi phát);
. Hội chứng liệt hành – giả;
. Di căn nhiều nơi ở xương (ung thư tuyến tiền liệt, ung thư vú);
. Loãng xương lan tỏa;
Đa u tủy;
. Bệnh Paget.
- Viêm đa khớp dạng thấp có thể khởi phát ở người lớn tuổi; như thế là viêm đa khớp và đối xứng bắt đầu xảy ra ở vai, ở đầu gối trước khi xảy ra ở cổ tay và bàn tay; bệnh kèm theo thiếu máu, tốc độ máu lắng rất cao (từ 80 đến 100 ở giờ đầu);
- Giả viêm đa khớp gốc chi Forestier- Certonciny biểu hiện bằng viêm quanh khớp ở hai vai, đôi khi ở hai háng; tốc độ máu lắng cao, có khả năng viêm động mạch thái dương (bệnh Horton) xảy ra cùng lúc.
- Thấp khớp nhiễm khuẩn có liên hệ đến ổ liên cầu khuẩn hoặc tụ cầu khuẩn ở răng, ở xoang, ở hệ niệu;
- Bệnh hư khớp rất thường gặp ở bàn tay: hòn Heberden – Bouchard, cột sống, hư khớp háng, hư khớp gối;
- Bệnh gút mạn;
- Vôi hóa sụn (giả bệnh gút) thường gặp và biểu hiện như một cơn viêm ở bệnh hư khớp;
- Đau loạn dưỡng:
. Viêm quanh khớp vai;
. Hội chứng vai – bàn tay, hoặc xảy ra ở tứ chi, sau: chấn thương, liệt nửa người, bệnh Parkinson, một chứng liệt nào đó, dùng barbituric hoặc INH lâu dài;
- Thấp khớp cận ung thư (hiếm khi):
. Bệnh xương khớp phì đại phổi (ung thư phổi);
. Viêm đa khớp hoại tử mỡ (ung thư tụy);
. Thoái hóa dạng tinh bột ở khớp.
- Là một loại glycoprotein, tip alpha – 1 – globulin, bình thường được tổng hợp chi trong thời kỳ phôi thai, có lẽ là ở gan, và sau khi sinh vài ngày mất hắn trong huyết tương.
- Bình thường = dưới 20 nanogram/ml từ 2 tuổi trở lên.
- Đo lường bằng một phương pháp điện quang miễn dịch hoặc enzym – miễn dịch.
2. Bất thường khi nào?
- AFP tái xuất hiện với tỷ lệ rất cao (1000 đến 3000 nanogram) trong ung thư gan nguyên phát (60 đến 80% trường hợp), cũng như trong u quái nguyên bào (teratoblastoma) nhất là căn nguyên từ tinh hoàn.
- Tỷ lệ củng tăng, nhưng ít hơn, trong:
- Ưng thư nhiễm trùng;
- Ung thư tụy tạng;
- Ung thư trực tràng;
- Di căn ở gan
- Rất hiếm trong: ung thư dạ dày, phổi, vú, cơ quan sinh dục khác, tuyến giáp trạng (ung thư có chất đệm dạng tinh bột).
AFP có thể tăng nhưng rất ít, trong những trường hợp khác nhau:
- Nhiễm trùng hô hấp;
- Loét dạ dày tá tràng;
- Xơ gan;
- Viêm gan;
- Viêm tụy;
- Nhiễm sắc tố sắt;
- Mất điều hòa; giãn mao mạch (ataxie télangectasic), tức hội chứng Louis Bar;
- Viêm loét kết tràng (viêm trực kết tràng chảy máu);
- Bệnh Crohn;
- Và ở những người nghiện thuốc lá nặng.
Như thế, giá trị chẩn đoán còn phải bàn. Nhưng theo dõi đều đặn bằng cách đo kháng nguyên này ở người bị ung thư kết tràng tiết kháng nguyên, đã mổ, rất có giá trị: tỷ lệ phải trở lại bình thường mau chóng sau khi mổ và phải ở mức độ đó.
Ghi chú:
- LOUIS BAR: Mất diều hòa, giãn mao mạch. Bệnh di truyền thể hiện từ thuở bé, kết hợp:
- Hội chứng tiểu não, thường kèm thêm hội chứng ngoài tháp, cử động múa giật – múa vờn và rối loạn vận động nhãn cầu.
- Giản mao mạch ở kết mạc, ỗ màn hầu, ở cổ.
- Nhiễm khuẩn tái di tái lại, nhất là ở hệ hô hấp, thường gây từ vong.
- Trong tiến trình có thể phát hiện bệnh Hodgkin, bệnh sarcom – lympho hoặc bệnh sarcom – lưới, với thiếu miễn dịch – tế bào và đôi khi thiếu miễn dịch – thể dịch.
- Trong trường hợp thiếu miễn dịch – thể dịch này có kèm theo giảm sản ở những tạng sinh bạch huyết, giảm tỷ lệ tương bào và giảm các kháng thể huyết tương (IgA hoặc IgG). ’
- CROHN: Viêm đoạn cuối ruột non. Viêm loét và hẹp ỗ một đoạn ruột non, thường khu trú ở đoạn cuối và có kết hợp với viêm đại tràng cùng loại. Nang và hạch bạch huyết tăng sinh quan trọng. Bệnh Crohn có thể khởi đầu cấp tính hoặc bán cấp đội lốt viêm ruột thừa và thường tiến triển theo chiều hướng mạn tính gây suy mòn với tiêu chảy dai dắng, bán tắc ruột non và mưng mủ. Nguyên nhân chưa được biết.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về dịch vụ của trung tâm bác sĩ gia đình tại đây: https://bsgiadinh.vn/kham-benh-tai-nha/
Hoặc có thể gọi ngay số điện thoại sau để được tư vấn trực tiếp.
