Ở người già tuyến yên giảm một phần năm thề tích. Chỉ có gonadotro- phin là tăng tiết còn các hocmon khác đều giảm tiết. Việc giải phóng các yếu tố dưới đồi và các hocmon tuyến yên nhìn chung bị chậm lại.
1. Suy tuyết yên
Nguyên nhân suy tuyến yên có thề do hoại tử sau khi đẻ (hội chứng Sheehan) xảy ra 20-30 năm sau giai đoạn cấp, u lành tuyến yên như u tuyến kỵ màu, u sọ hầu, viêm màng não, dị dạng hố yên, gẫy nền xương sọ, teo tuyến yên vô căn.
Suy tuyến yên có thể có hai bệnh cảnh lâm sàng: suy kinh diễn tiến triển và suy cấp.
a. Trong suy kinh diễn tiến triển, triệu chứng tùy thuộc vào hocmon nào thiếu nhiều nhất: gonadotrophin, hocmon tăng trưởng, hocmon kích giáp, hocmon kích thượng thận. Thông thường gặp mãn kinh sớm, teo tinh hoàn, suy giáp, lú lẫn, suy thượng thận, hạ đường huyết.
b. Suy tuyến yên cấp thường xảy ra sau một bệnh khác, tai nạn hoặc phẫu thuật. Hay gặp hạ huyết áp, suy nhược nặng, nôn, buồn nôn. Chẩn đoán suy tuyến yên thường định lượng hocmon trong huyết thanh. Chủ yếu bằng kĩ thuật miễn dịch phóng xạ. Định lượng gonadotro- phin, thyroxin (T4) và test với T3; nếu có điều kiện định lượng T4> coctisol máu, làm nghiệm pháp kích thích với ACTH và metyrapon định lượng STH.
Khi đã xác định có suy tuyến yên, nên tìm nguyên nhân: chụp X-quang vùng hố yên, đo nhãn trường, khám thần kinh.
Trong điều trị suy tuyến yên, nếu có điều kiện thì điều trị nguyên nhân (phẫu thuật cắt bỏ u…). Nếu không thì chủ yếu là điều trị bằng hocmon thay thế, dùng lâu dài coctison (25-37,5mg mỗi ngày: 25mg buổi sáng, 12,5mg buổi trưa), thyroxin tổng hợp (25 mg trong 15 ngày, tảng dần). Nếu có suy tuyến cấp phải cho coctison liều cao hơn (200mg).
2. U tuyến yên
Ít gặp ở người già. Khi khám cần phát hiện các dấu hiệu chèn ép thần kinh thị giác, dấu hiệu tăng áp lực sọ… với người đã được điều trị u từ trước (phẫu thuật cắt bỏ hoặc dùng tia) cũng phải cỏ thời gian kiểm tra lại để phát hiện kịp thời suy tuyến yên.
3. Tăng hoocmon chống lợi niệu
Đái tháo nhạt do thiếu hocmon chống lợi niệu, rất ít gặp ở người trên 60 tuổi, trái lại ở người già lại hay gặp hiện tượng ngược lại, có tăng hoc- mon chống lợi niệu (ADH). Nguyên nhân thường do ung thư làm tảng tiết ADH.
Bệnh nhân kêu buồn nôn, nôn, mệt và có thể có lú lẫn tinh thần. Xét nghiệm thấy giảm thẩm thấu huyết tương, giảm natri máu, urê máu bình thường.
Trong nhiều trường hợp, u tuyến hậu yên là do di căn từ ung thư phế quản lên.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về dịch vụ của trung tâm bác sĩ gia đình tại đây: https://bsgiadinh.vn/kham-benh-tai-nha/
Hoặc có thể gọi ngay số điện thoại sau để được tư vấn trực tiếp.
