(Test de Coombs indirect / Coombs’s Test, Indirect; Antibody ScreeningTest)
Nhắc lại sinh lý
Test Coombs gián tiếp được sử dụng để phát hiện các kháng thể bất thường lưu hành trong huyết thanh của bệnh nhân. Các kháng thể này có thể phản ứng đối với các hồng cầu được truyền vào cho bệnh nhân.
Trong khi test Coombs trực tiếp giúp phát hiện các kháng thể đã gắn với bề mặt hồng cầu của bệnh nhân rồi, test Coombs gián tiếp phát hiện các kháng thể tự do trong huyết thanh của bệnh nhân. Trong test Coombs gián tiếp, huyết thanh của bệnh nhân được coi là kháng thể và các tế bào hồng cầu của người cho được coi như kháng nguyên. Test Coombs gián tiếp được thực hiện qua hai thì:
1. Trong thì đầu, huyết thanh hay chất tách rửa hồng cầu được ủ với các các hồng cầu mẫu: Các tự kháng thể được cố định với các hồng cầu mẫu. 2. Trong thì hai, cho thêm một kháng thể kháng globulin người sẽ gây tinh trạng ngưng kết các hồng cầu mẫu nếu trong huyết thanh của bệnh nhân có kháng thể bất thường. Nên tiến hành test ở 37°c và 4°c để phát hiện các ngưng kết tố lạnh. Hòa loãng dần huyết thanh cho phép định hiệu giá kháng thể. Sau khi thu được test (+) cần tiến hành thêm các test bổ sung để phát hiện sự có mặt của các kháng thể đặc hiệu, ở khoảng 80% các bệnh nhân bị thiếu máu tan máu tự miễn, tự kháng thể cũng hiện diện trong huyết thanh.
Mục đích và chỉ định xét nghiệm
xét nghiệm giúp làm sáng tỏ sự có mặt của các kháng thể tự do trong huyết thanh của bệnh nhân.
Cách lấy bệnh phẩm
xét nghiệm được tiến hành trên huyết thanh. Không nhất thiết cần yêu cầu bệnh nhân phải nhịn ăn trước khi lấy máu xét nghiệm.
Giá trị bình thường
Âm tính.
Test Coombs gián tiếp dương tính
Các nguyên nhân chính thường gặp là:
Tăng nguyên hồng cầu bào thai (Erythroblastosis fetalis). Thiếu máu tan máu (do thuốc gây nên). Sau truyền máu không tương hợp không thuộc nhóm máu ABO. Không tương hợp Rh giữa mẹ và thai nhi.
Các yếu tố góp phần làm thay đối kết quả xét nghiệm
Mầu bệnh phẩm bị vỡ hồng cầu sẽ làm biến đổi két quả xét nghiệm. Truyền dextran TM hay thuốc cản quang TM trước khi lấy máu xét nghiệm có thể làm thay đổi kết quả xét nghiệm. Các thuốc có thế gây test Coombs gián tiếp (+) là: Cephalosporin, chlorpromazin, insulin, isoniazid, levodopa, mefenamic acid, methyldopa, penicillin, phenytoin, procainamid, quinidin, Sulfon amid, tetracyclin.
