Creatinine là một sản phẩm thải được tìm thấy trong máu và nước tiểu của mọi người. Định lượng creatinine trong máu có thể giúp phát hiện thận chúng ta có đang làm việc tốt hay không. Ở những người bình thường, thận có khả năng lọc và thải chất này ra khỏi cơ thể. Ở những bệnh nhân suy thận hay tổn hại đến chức năng thận, làm cho lượng creatinine tăng lên trong máu. Để hiểu rõ hơn mối liên qua chỉ số creatinine và bệnh suy thận cũng như cách định lượng creatinine, mời bạn đọc theo dõi bài viết bên dưới.
1. Creatinine là gì?
Creatinine là chất thải được tạo bởi cơ thể khi creatine,một chất chuyển hóa giúp biến thức ăn thành năng lượng, phân cắt.
Thông thường, thận giúp lọc creatinine ra khỏi cơ thể và thải ra ngoài thông qua nước tiểu.
2. Chỉ số creatinine ?
Mức creatinine tăng cao có thể báo hiệu là chức năng thận đang suy giảm.
Ở bệnh nhân suy thận ta sẽ thấy chỉ số creatinine tăng cao
Mức creatinine tăng cao cũng có thể là kết quả của sự tiêu thụ thường xuyên một lượng protein hoặc tập luyện thể thao cường độ mạnh gây hủy cơ.
Hoặc cung cấp creatine có thể làm tăng creatinine trong máu và nước tiểu.
3. Định lượng creatinine ta biết được gì ?
Định lượng creatinine là đo lượng creatinine trong máu và nước tiểu.
Có thể xét nghiệm độ thanh thải creatinine bằng cách đo lượng creatinine trong nước tiểu. Số lượng creatinine trong máu nên thấp và số lượng creatinine trong nước tiểu nên cao.
Xét nghiệm này chỉ cung cấp thông tin sức khỏe của thận ở một thời điểm vì chúng đo creatinine trong máu và nước tiểu thông qua mẫu được lấy một lần trong 24 giờ qua.
4. Những nguyên nhân nào làm tăng chỉ số creatinine?
Tổn thương thận và bệnh thận mãn tính là nguyên nhân phổ biến nhất. Tổn thương có thể gây ra do bệnh tật, nhiễm trùng, sốc, ung thư hoặc giảm tưới máu thận.
Bệnh tiểu đường type 2 cũng có liên quan đến tăng nồng độ creatinine trong máu.
Các nguyên nhân khác có thể bao gồm suy tim, mất nước, mất máu quá mức dẫn đến sốc, bệnh gút, tập thể dục gắng sức, chấn thương cơ, rối loạn cơ và bỏng.
Vậy chỉ số creatinin máu tăng,có nghĩa là thận đang hoạt động không tốt và có nguy cơ suy thận là rất cao.Tuy nhiên, chỉ số creatinine có thể tăng lên tạm thời nếu bị các nguyên nhân cấp tính trên hoặc có sử dụng một số loại thuốc huyết áp, thuốc chống viêm.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về dịch vụ Khám bệnh tại nhà của trung tâm Bác sĩ gia đình tại đây: Khám bệnh tại nhà.
Hoặc có thể gọi ngay số điện thoại sau để được tư vấn trực tiếp.
5. Mối liên quan của creatinine và chức năng thận:
Thận giúp duy trì nồng độ creatinine trong máu ở mức bình thường cho nên chỉ số creatinine trong suy thận là một chỉ số đáng tin cậy trong việc đánh giá tình trạng của thận.
Khi nồng độ creatinine trong máu tăng cao một cách bất thường gợi ý rằng nguy cơ bị suy thận là rất cao.
Suy thận là tình trạng chức năng của thận bị suy giảm trong đó gồm có các chức năng như: bài tiết lượng dịch thừa trong cơ thể, bài tiết chất độc cho máu, suy giảm chức năng sản xuất một vài hormone, khiến cho sức khỏe giảm sút theo.
Đây là lý do xét nghiệm creatinininetrong máu và trong nước tiểu có thể đánh giá chức năng thận.
Chỉ số creatinine trong máu thường được định lượng cùng với nồng độ ure máu để đánh giá chức năng thận.
Tỷ lệ ure và chỉ số creatinin trong máu ( BUN/ Creatinine) bình thường trong khoảng từ 6:1 – 20:1. Nếu tỉ lệ này >20 cho thấy chức năng thận có vấn đề.
6. Giá trị bình thường của xét nghiệm định lượng creatinine là bao nhiêu ?
Khoảng giá trị bình thường của creatinine sẽ thay đổi dựa trên người xét nghiệm là đàn ông , phụ nữ, thanh thiếu niên, hoặc trẻ em. Giá trị còn có thể thay đổi dựa trên tuổi và kích thước cơ thể của bạn.
- Nồng độ creatinin trong máu bình thường là:
Đàn ông : 0.6 đến 1.2 mg / dL ( 53 đến 106 mmol / L)
Phụ nữ : 0.5 đến 1.1 mg / dL ( 44 đến 97 mmol / L)
Thanh thiếu niên : 0.5 đến 1.0 mg / dL
Trẻ em : 0.3 đến 0.7 mg / dL
- Nồng độ creatinine nước tiểu bình thường là :
Nam giới : 107 đến 139 ml/ tối thiểu (1.8 đến 2.3 ml/ giây)
Phụ nữ : 87 đến 107 ml / tối thiểu (1.5 đến 1.8 ml / giây)
Những người trên 40 tuổi : có thể tăng thêm 6.5 ml/ tối thiểu cho mỗi tăng thêm 10 tuổi.
7. Các yếu tố góp phần vào tăng mức creatinine:
Tại sao tăng nồng độ creatinine xảy ra? Có nhiều lý do khác nhau có thể tăng nồng độcreatinine ,bạn cần biết để có thể đưa nồng độ creatinine về mức bình thường.
Suy thận hoặc tổn thương thận : Nếu thận chúng ta bị tổn thương, chúng không thể lọc creatinine ra khỏi cơ thể. Vì vậy sẽ làm tăng lượng creatinine trong máu.
Sự huỷ cơ : Nếu bạn có bệnh lý gây ra sự hủy các cơ , mô cơ bị phân hủy có thể đi vào dòng máu đến thận và làm suy yếu thận kết quả giảm thải creatinine.
Ăn nhiều thịt : Ăn ăn nhiều thịt đã nấu chín có thể tăng lượng của creatinin trong cơ thể của bạn.
Suy giáp: rối loạn chức năng trong tuyến giáp có thể có ảnh hưởng về chức năng thận. Giảm năng tuyến giáp có thể làm giảm khả năng của thận để lọc các chất thải hiệu quả ra khỏi cơ thể.
Các bạn có thể muốn tìm hiểu thêm:
6 cách làm giảm creatinine trong máu
8. Phận độ suy thận:
Từ kết quả xét nghiệm chỉ số creatinine trong suy thận, chúng ta có thể phân loại theo từng giai đoạn suy thận theo bảng bên dưới:
